Đột quỵ (hoặc tai biến mạch máu não) xảy ra khi lưu lượng máu bị gián đoạn, ảnh hưởng đến một phần não. Có thể là do cục máu đông trong tĩnh mạch ngăn cản máu đến mô não. Tuy nhiên bệnh nhân vẫn có cơ hội hồi phục nếu thực hiện cách sơ cứu đột quỵ tại nhà nhanh chóng và điều trị tại bệnh viện.
1. Vì sao cần cách sơ cứu đột quỵ?
Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho não bị cắt đứt hoặc khi não bị xuất huyết. Bị đột quỵ nên làm gì? Cách sơ cứu đột quỵ tại nhà cần được thực hiện vì một trong hai lý do:
1.1. Đột quỵ kèm thiếu máu cục bộ
Cục máu đông làm tắc nghẽn các động mạch truyền máu cho não, dẫn đến cơn đột quỵ này. Sự phát triển mảng xơ vữa động mạch là một yếu tố khác gây đột quỵ. Đột quỵ do huyết khối xảy ra khi cục máu đông phát triển trong động mạch não. Đột quỵ do tắc mạch xảy ra khi cục máu đông phát triển ở nơi khác trong cơ thể và di chuyển đến não.
1.2. Xuất huyết não gây đột quỵ
Khi động mạch máu trong não bị vỡ và chảy máu, bạn có thể bị đột quỵ. Các tế bào não sẽ bị tổn hại, điều này cũng dẫn đến lượng máu được vận chuyển lên não ít hơn.
2. Đột quỵ nguy hiểm như thế nào?
Hậu quả lớn nhất của đột quỵ là tử vong. Nếu bạn đủ may mắn để sống sót, bạn có thể phải đối mặt với một số di chứng tồi tệ. Mức độ tổn thương hệ thần kinh tùy thuộc vào thời điểm xác định đột quỵ. Cách sơ cứu đột quỵ càng kéo dài thì hệ thần kinh sẽ càng bị tổn hại, thậm chí là suy giảm vĩnh viễn. Quá trình hồi phục của nạn nhân thường mất ít nhất 30 ngày.
Theo thống kê, 90% bệnh nhân gặp các biến chứng sau đột quỵ như mất trí nhớ, liệt nửa người, trạng thái thực vật, các vấn đề về thị giác và tâm lý, tay chân yếu, khó cử động, giao tiếp khó khăn… Hậu quả là khả năng lao động của người bệnh bị giảm sút hoặc mất hoàn toàn, trở thành gánh nặng cho xã hội và gia đình.
3. Dấu hiệu cho thấy cần cách sơ cứu đột quỵ
Khi đang thực hiện các công việc hàng ngày thì cơn đột quỵ có thể bất ngờ ập đến. Trong xuất huyết não, các triệu chứng thường bắt đầu đột ngột và tăng cường độ cho đến khi đạt đến đỉnh điểm. Do đó cần biết cách sơ cứu đột quỵ tại nhà để đối phó với tình trạng này.
Các triệu chứng cho thấy bạn cần sơ cứu đột quỵ tại nhà:
- Bị liệt hoặc cảm thấy yếu ở một bên mặt hoặc cơ thể.
- Mắt bị đục, không thể nhìn thấy
- Rối loạn ngôn ngữ, nói chuyện và phản ứng chậm
- Đau đầu dữ dội
Ngay cả khi các triệu chứng của người bị đột quỵ chỉ kéo dài vài phút hoặc vài giờ, họ vẫn cần khẩn cấp chăm sóc y tế. Nó có thể là dấu hiệu báo trước của một cơn đột quỵ lớn, không đơn thuần là cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA).
4. Cách xử lý khi bị đột quỵ kịp thời, hiệu quả
Bị đột quỵ nên làm gì? Sau khi đột quỵ, bệnh nhân có thể mất thăng bằng hoặc mất ý thức, dẫn đến té ngã. Bạn có thể tham khảo cách sơ cứu đột quỵ tại nhà qua các bước sau:
Bước 1: Gọi xe cứu thương 115
Có phải bạn vẫn thường hoang mang không biết khi bị đột quỵ nên làm gì? Hãy nhờ người khác thực hiện cuộc gọi khẩn cấp nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng của đột quỵ và cố gắng giữ bình tĩnh trong khi chờ đợi sự trợ giúp.
Cách xử lý khi bị đột quỵ là để bệnh nhân ở trong khu vực an toàn, mặc quần áo thoải mái và ở trong môi trường thoáng mát. Nếu trẻ còn nhỏ, bạn nên đặt trẻ nằm nghiêng, đầu hơi ngẩng lên đề phòng trường hợp trẻ nôn mửa.
Bước 2: Cách sơ cứu đột quỵ tại nhà
- Kiểm tra để chắc chắn rằng bệnh nhân vẫn còn thở. Trong trường hợp không có hơi thở, hãy bắt đầu quá trình hô hấp nhân tạo.
- Nếu bệnh nhân khó thở, hãy điều chỉnh lại quần áo và hạn chế phụ kiện như cà vạt, khăn quàng cổ, thắt lưng… để giúp bệnh nhân thở dễ dàng hơn.
- Cách xử lý khi bị đột quỵ là xoa bóp tim ngoài lồng ngực nếu bệnh nhân bị ngừng tim.
- Để tránh bị nghẹn hoặc ngạt thở, hãy tháo răng giả của bệnh nhân (nếu có). Trong mọi trường hợp, không được cho bất cứ thứ gì vào miệng bệnh nhân.
- Bình tĩnh đưa ra lời khuyên và trấn an bệnh nhân.
- Giữ ấm cơ thể bệnh nhân bằng cách đắp chăn.
Bước 3: Khai báo thông tin chi tiết về tình trạng bệnh nhân
Theo dõi nguyên nhân, triệu chứng của người bệnh xem có biểu hiện gì bất thường không và cung cấp thông tin cho nhân viên y tế.
5. Bị đột quỵ nên làm gì? Phục hồi chức năng
Thường có những hậu quả nghiêm trọng của đột quỵ não. Tùy thuộc vào vị trí, mức độ tổn thương, cách sơ cứu đột quỵ tại nhà hay việc họ có được chuyển đến cơ sở y tế kịp thời không, những ảnh hưởng này có thể lớn hoặc nhỏ.
Bệnh nhân bị đột quỵ nên làm gì? Họ có thể tái hòa nhập xã hội với sự trợ giúp của phục hồi chức năng. Đặc biệt cách xử lý khi bị đột quỵ hiệu quả là tập luyện thể dục đúng cách và nhờ đến sự hỗ trợ của mọi người. Sự tiến triển của người bệnh rõ rệt nhất là ba tháng sau cơn đột quỵ, chậm dần đến tháng thứ sáu và gần như ổn định sau một năm.
Tóm lại, cơ hội phục hồi của người bệnh sau đột quỵ phụ thuộc rất nhiều vào thời gian. Vì vậy, ngoài việc thực hiện cách sơ cứu đột quỵ tại nhà, hãy cố gắng đưa bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt bạn nhé.
Xem thêm: Hiện tượng đột quỵ
Theo dõi Phúc Lai Thành để cập nhật thêm những thông tin mới nhất về sức khỏe nhé.
